25 jaar vlechten los (en rennen kreng)

Homovolleybalvereniging Vlerk bestaat 25 jaar dit jaar. In gesprek met voorzitter Manita, oprichter Martin en ‘lokvrouw’ Geertje. Over de reden van oprichting, hoogte- en dieptepunten, hun naam en over het toernooi dat zij afgelopen juni tijdens Midzomergracht zouden organiseren.

We ontmoeten elkaar in Villa Orloff (het vroegere ‘heterovriendelijke homocafé’ Navratilova). En dat is geen toeval. Café Navratilova was de allereerste sponsor van Vlerk.

Omdat het kan
We beginnen bij het begin. Waarom een homovolleybalvereniging? Martin: ‘Omdat het kan. Omdat het fijn is om samen met gelijkgestemden te sporten. Maar het heeft ook zeker een emancipatoire functie (gehad). Toen ik uit de kast kwam, was er minder ruimte om binnen sportverenigingen openlijk homo te zijn. De eerste homosportverenigingen zijn vanuit zelfverdedigingsclubs ontstaan na de vechtpartijen tijdens de roze zaterdag in Amersfoort in 1982.’

Hoe is dat anno 2020? Manita: ‘Dan zeg ik net als Martin: Omdat het kan. Toen ik erover dacht om volleybal weer op te pakken, heb ik echt getwijfeld. Kom je bij een vereniging, mag je weer opnieuw uit de kast komen. Terwijl iedereen het weet hoor: vrienden, familie, collega’s. Maar op een nieuwe plek moet je daar dan toch weer een keer doorheen. Bij een homosportvereniging hoor je eens een keer niet bij een minderheid. Gelukkig kon mijn vriendin – zelf actief bij LGBT-zwemvereniging Nat Utrecht – mij introduceren bij Vlerk. Nu alweer elf jaar geleden.’

Geertje is drie jaar lid van Vlerk en is hét voorbeeld van de toegankelijkheid van Vlerk, op meerdere vlakken: ze is niet lesbisch, had weinig balgevoel en was (dus) een absolute beginner qua volleybal. ‘Vlerk is een heel leuke, warme, gezellige vereniging. En heel toegankelijk. Iedereen mag erbij. En iedereen mag er zijn wie hij of zij is. Volgens mij zijn wij de enige vereniging waar je als beginner zomaar kunt instromen. Dat is bij andere volleybalverenigingen echt niet zo.’

Manita: ‘Geertje en haar team hebben de vereniging echt een boost gegeven.’ Geertje: ‘We worden ook wel de ‘lokvrouwen’ genoemd, haha, omdat wij zoveel nieuwe vrouwen hebben aangetrokken.’ En hoe is het als hetero bij Vlerk? Geertje: ‘Omdat Vlerk zo open en toegankelijk is, is het helemaal geen issue. Ik weet nog wel het moment dat ik van iemand de reactie kreeg: O, jij bent hetero?!. Weet ik ook eens hoe dat voelt.’

Vlerk 1995 – 2020
Martin kan het beste vertellen hoe de oprichting in zijn werk ging. ‘In 1994 kwam ik in Utrecht wonen. Toen was er nog geen homovolleybalclub. Ik was toen zelf al actief bij de homovolleybalvereniging in Amsterdam, Netzo. En toen ben ik gaan kijken of ik via het COC in Utrecht ook een vereniging voor elkaar kon krijgen. Dat jaar zijn we in Utrecht voor het eerst bij elkaar gekomen en begin 1995 zijn we officieel gestart, toen nog als werkgroep vanuit het COC.

Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat het eigenlijk allemaal begon met een leuke buurman. Hoe kan het ook anders, haha. Ik vroeg me af of hij homo was, maakte een praatje en hij bleek homo te zijn én ook volleybal te spelen. Per 1 januari 2000 ging Vlerk verder als zelfstandige vereniging, los van het COC.’

Nu telt Vlerk 40 leden, mannen en vrouwen. Vlerk is hiermee na Nat Utrecht de tweede grote homosportvereniging van Utrecht. Ze doen mee aan de homocompetitie – zes zondagen per jaar, altijd in Utrecht qua centrale ligging, met teams uit Nederland, België en Duitsland – én ze hebben een heren-, dames- en mixteam in de Nevobo-competitie, de reguliere competitie van de Nederlandse Volleybalbond.

Vlechten Los En Rennen Kreng
De vraag die gesteld móet worden: waarom de naam Vlerk (Vlechten Los En Rennen Kreng)? Martin: ‘Er is een uitgebreide brainstorm geweest en toen is deze naam gekozen. Ik moet wel zeggen dat er in die tijd een sport van werd gemaakt om tot een vreemde naam te komen. In Groningen kwamen ze zo uit bij GOUD, ’t Geet Om Ut Douchen.’

Manita: ‘We hadden eerst in het logo ook echt nog een vlecht. Na een aantal jaar heeft Roy, eigenaar van Studio RROOK, ons nieuwe logo ontworpen, toen hij ontdekte dat een vlerk ook een sluwe vos is. Hij kwam toen met de vos als karakter voor Vlerk.’

Ups & downs
Vraag naar de hoogtepunten van 25 jaar Vlerk en de antwoorden buitelen over elkaar. Geertje: ‘De zomers in het Wilhelminapark. Dan trainen we op woensdag niet in de Galgenwaard, maar buiten. Iedereen kan meedoen, ook aan de derde helft met picknickkleden en wijn.’ Martin: ‘De competities en toernooien waar je een hoog niveau ziet.’ Manita: ‘Samen overwinningen vieren is fantastisch. Feesten na afsluiting van de competitie. Dansen tot laat in de Olympus.’

Martin: ‘En dat Estelle, Pepijn, Maarten en Corné van Cruise Control (de underground queerparty) ook bij Vlerk zaten, gaf de vereniging extra cachet. Ik herinner me een toernooi in Århus. Daar belandden we met een grote groep op een feest op een boot. Daar hebben we nog op de tafels opgetreden met een sleezy cowboynummer dat door hen was ingestudeerd. De Denen mochten toen kiezen wie van ons bij hen mocht komen logeren, haha!’

Geertje: ‘Onze sponsoren! Café Navratilova, Café Kalff, Studio RROOK. Nu is het de Bodytalk.’ Martin: ‘De EuroGames in Utrecht in 2005! En ik heb aan het volleybal ook wel een aantal vriendjes over gehouden, haha.’ Manita: ‘De Vlerkweekenden! Een keer per jaar een weekend weg met elkaar. We spelen dan altijd Weerwolven, maar dan met vossen. Estelle heeft een speciale versie gemaakt, met onze foto’s. Dat móet erin; dat is zo typisch Vlerk!’

Wat is of was lastiger in de afgelopen 25 jaar? Manita: ‘Voor een recreantenvereniging is het vinden van trainers altijd lastig’. Geertje: dat mag er in kapitalen in! TRAINERS GEZOCHT. Dat is echt het moeilijkst.’

Toernooi tijdens Midzomergracht
Op zaterdag 20 juni zou Vlerk haar jubileumtoernooi organiseren, in de Galgenwaard. Heel bewust tijdens Midzomergracht. Na het toernooi zou er een groot feest zijn in de Ekko. Voor iedereen. Manita: ‘Ons jubileumtoernooi kon niet doorgaan, maar we gaan het zeker opnieuw organiseren inclusief feest bij de Ekko, als het allemaal weer kan. En als we weer een gewoon Midzomergracht festival hebben.’

Martin: ‘Wat ik mooi vind, is dat er na 25 jaar nog steeds animo is. En dat dit niet meer alleen met veiligheid te maken heeft.’ Manita: ‘Precies, je ontmoet elkaar en je hebt iets met elkaar gemeen. Je bent vrij om helemaal jezelf te zijn met elkaar.’

Tekst Joris van den Ring-Bax