Drie dagen om trots te zijn op onze roze community en te vieren wat er al is bereikt

Utrecht Rainbow Festival kleurt Utrecht in alle keuren van de regenboog
Er is geen stad zo divers als Utrecht. Met z’n uitgebreide Regenboogagenda en z’n vele (roze) activiteiten, feesten, culturele evenementen en nog veel meer. Er is altijd wel ergens in de stad iets te doen met als hoogtepunten de Canal Pride, het PANNDORA Festival en het Midzomergracht Festival. Tot corona roet in het eten gooide. Maar dat weerhield zes organisaties er niet van om de handen ineen te slaan en te kijken wat er nog wél mogelijk is. En zo ontstond het Utrecht Rainbow Festival en kleurt Utrecht het weekend van 9 tot en met 11 oktober in alle kleuren van de regenboog. Want ja, we kunnen in deze periode wel wat kleur en activiteiten gebruiken…

Ere wie ere toekomt; de gemeente Utrecht kwam met het initiatief om te kijken hoe de zichtbaarheid van de LHTBI+ community dit jaar toch nog kon worden vergroot. Er werd contact gelegd met Roy Nikkelen, voorzitter van het Midzomergracht Festival, en hij was meteen enthousiast. Het idee voor een festival rondom Coming Out Day op 11 oktober was geboren.

“Doordat grote evenementen als het Midzomergracht Festival, de Pride en het PANNDORA Festival werden geannuleerd, maken wij ons als gemeente zorgen over de zichtbaarheid van de community. Ik ben ontzettend trots dat er nu alsnog een festival wordt gehouden”, laat wethouder Linda Voortman weten. “Erg knap hoe de deelnemende organisaties hun energie hebben kunnen omzetten naar zo’n initiatief. Mooi dat die partijen met ieder hun eigen identiteit en achterban zo samenwerken.” De gemeente is uiteraard betrokken bij het evenement en heeft met name een faciliterende rol, maar “de vele vrijwilligers doen het werk!”

Als wethouder zet Linda zich enorm in voor de community. Niet alleen in Utrecht zelf maar ook in de regio. Ze is er trots op dat de gemeente Utrecht zo divers is en dat zij als wethouder veel voor hen kan doen. Zo heeft ze een paar maanden geleden namens de gemeente de intersekse verklaring getekend, gericht op de emancipatie van intersekse personen. De gemeente Utrecht is de eerste gemeente in Nederland die deze verklaring heeft ondertekend. De ondertekening is een gezamenlijk initiatief van de gemeente Utrecht en de Nederlandse organisatie voor seksediversiteit (NNID). Ook is ze blij dat de gemeente, op verzoek van zeventien organisaties, op Coming-Outdag de inclusieve vlag hijst. Op deze vlag zijn naast de bekende regenboogkleuren de kleuren zwart, bruin, blauw, roze en wit meegenomen. Deze staan symbool voor de insluiting van LHBTQIA+ personen van kleur, trans- en non-binaire personen en personen die leven met aids of hieraan zijn overleden.

Dat er uiteindelijk zo’n mooi programma staat, vindt ze geweldig. “Drie dagen om trots te zijn op onze LHBTI’ers en te vieren wat er al is bereikt, en nog gaan bereiken. Het zijn moeilijke tijden voor iedereen, maar wij zijn blij dat de gemeente Utrecht ondanks alles dit festival kan houden!”

‘We zijn allemaal letters, maar er is weinig dat ons verbindt’

Na het telefoontje van de wethouder ging de organisatiemodus van Roy Nikkelen meteen ‘aan’.  “Geweldig dat we toch nog een écht roze weekend kunnen houden waarin we niet bezig zijn met de buitenwereld maar er juist voor onze community zijn. Dat we nu met verschillende organisaties samenwerken is echt top. Want we zijn allemaal letters (LHTBI+, red), maar er is helaas weinig dat ons verbindt. Er is nog te weinig empathie voor elkaar en omdat er steeds meer letters bijkomen dreigen we uit we uit elkaar te vallen. We zijn verdeeld; of het nu gaat over de vlag, de letters, de mensen of de buitenwereld. Niemand lijkt het meer eens te zijn en niemand wordt er gelukkig van. Terwijl het juist zo belangrijk is dat we bij elkaar blijven en daardoor sterker zijn!”

Dat blijkt wel, nu deze zes partijen zich als het ware gevonden hebben. “Er is nog nooit zo’n intensieve samenwerking geweest tussen deze organisaties. Reden genoeg om dit in de toekomst te blijven doen”, geeft Roy aan, die zich als voorzitter van het Midzomergrachtfestival inzet om de communicatie goed te regelen. “Want wat we niet wilden is een versnipperd beeld naar buiten toe omdat uiteraard iedere organisatie zijn eigen kanaal en dus eigen volgers heeft. Als nu bijvoorbeeld Stichting PANN iets via social media meldt over het Utrecht Rainbow Festival wordt dat bericht direct ook door de andere organisaties gedeeld. Het bereik is dus enorm!” Daarnaast wordt het festival aangekondigd via de vele billboards in Utrecht en zendt onder meer RTV Utrecht een korte film over het festival uit. Volgens Roy komt het festival op een goed moment. “”We hebben allemaal een positief geluid nodig dat ons samenbrengt en viert wie we zijn. Utrechters kunnen er dus echt niet omheen dat komend weekend de stad roze kleurt.”

Het Midzomergracht Festival heeft sinds 2018 haar eigen talkshow: Midzomergracht Talk met Han Bosman. Speciaal voor het Utrecht Rainbow Festival ontvangt Bosman zaterdag 10 oktober in Tivoli Vredenburg drie interessante gasten. Zij spreekt met haar gasten over hun passie, hun Coming Out en haalt verhalen op aan de hand van muziek. Ook een jaarlijks item op de agenda van het Midzomergracht Festival is de uitreiking van de Annie Brouwer-Korf prijs, bestemd voor een organisatie, persoon of initiatief die zich sterk maken voor de acceptatie en de zichtbaarheid van de roze gemeenschap in Utrecht. Zondag is bekend wie de prijs krijgt uitgereikt.

Naast het Midzomergracht Festival doen nog vijf organisaties mee aan het Utrecht Rainbow Festival: Stichting PANN, COC Midden Nederland, Colored Qollective, Queer Film Festival Utrecht en Anteros. Stuk voor stuk laten zij weten heel blij te zijn met het festival en lichten dit graag toe.

Waanzinnig bijzonder
Laura Van Nieuwenhuijze, voorzitter COC Midden Nederland, vindt het ‘waanzinnig bijzonder’ dat door de samenwerking met verschillende roze organisaties er alsnog een festival komt in de regio Utrecht. “Ik vroeg me eigenlijk al langer af waarom er nooit iets gezamenlijks werd georganiseerd”, geeft ze aan. En ze was niet de enige, zo bleek uit gesprekken met Jelmer Jepsen van de gemeente Utrecht. “Hij bracht als een echte spin in het web de organisaties bij elkaar”.
Als het aan Laura ligt, wordt het Utrecht Rainbow Festival een jaarlijks terugkomend weekend. “Fantastisch dat we op deze manier iets aan onze zichtbaarheid kunnen doen. Laten zien dat we er zijn voor onze achterban. Het is zo belangrijk om jezelf te kunnen en mogen zijn, voor iedereen in de regio Utrecht!”, geeft ze aan. Als ‘Zeisterse’ kijkt Laura vol trots naar deze krachtige en stevige Utrechtse roze gemeenschap. “Als het festival zo uitpakt zoals wij hopen, dan gaan we zeker meerdere edities maken.”
COC Midden Nederland organiseert onder andere op zaterdag 10 oktober de inmiddels befaamde Regenboogshow in Tivoli. Met name bedoeld om de onbekende LHBTI+ een podium te geven. Helaas zonder publiek, maar iedereen kan het live streamen.

Coming In
Een vrij nieuwe organisatie in het roze wereldje is Colored Qollective. Deze organisatie richt zich specifiek op de positie en veiligheid van LHBTQIA+ zwarte, bruine, Inheemse, Roma, en Sinti personen, waaronder ook de gevluchte medemens. Bestuurslid Imran Khan Marwat vindt het festival een tof initiatief. “Voor ons een mooie gelegenheid om zichtbaarder te zijn zodat we meer mensen uit onze community kunnen bereiken. Het is belangrijk dat ze ons weten te vinden en dat we naar ze kunnen reiken en daardoor het gevoel kunnen geven dat ze niet alleen zijn.” Die samenwerking had wat hem betreft al eerder gemogen. “We deden veel los van elkaar. Iedere organisatie heeft natuurlijk zijn eigen doelgroep maar er zijn veel overeenkomsten. Logisch dat je dan ook samenwerkt en in tijden als deze elkaar helpt.” Over de samenwerking met de gemeente heeft hij niets dan lof. “Fijn dat de gemeente openstaat voor onze initiatieven.”
Colored Qollective houdt een panelgesprek. Thema van het gesprek is Coming In. Want Coming Out is volgens Imran lang niet voor iedereen zo vanzelfsprekend. “Coming In gaat over je eigen proces; de reis naar zelfontdekking, zelfacceptatie en zelfontplooiing waarin vrede met jezelf vinden centraal staat. Dat is denk ik voor onze achterban extra belangrijk omdat wij met extra lagen van identiteiten te maken hebben. Zo ben ik onder andere Pakistaans én Islamitisch.” Het event vindt volledig digitaal plaats.

Veel potentie
Studentenvereniging Anteros is op eigen initiatief bij de organisatie aangesloten. De studenten hoorden via via over het Utrecht Rainbow Festival en wilden graag als kleine vereniging aansluiten. Voorzitter Fleur Koolstra vindt het tof dat ze bij de club zit. “We moeten wel steeds heel flexibel zijn en schakelen, maar afgezien daarvan een supertof initiatief!”. Ook zij ervaart de samenwerking tussen verschillende organisaties als waardevol en hoopt dat het een jaarlijks terugkomend festival wordt. “Er zit veel potentie in dit festival. Juist omdat we met verschillende verenigingen als één geheel naar buiten komen is mooi. We stralen eenheid uit en deze boodschap had niet op een beter moment kunnen komen.” Over de samenwerking met de gemeente Utrecht en met name Jelmer Jepsen is ze lovend.
Tijdens het Utrecht Rainbow Festival organiseert de vereniging een roze wandeling door de stad en samen met Stichting PANN vindt in het Filmcafé een ‘leuke foute party’ plaats.”

Samenwerken zit in ons DNA
Joost de Vries is samen met Jonnie Paling de kartrekker van het Queer Film Festival Utrecht en werkt graag mee aan het Utrecht Rainbow Festival. “Samenwerken zit sowieso al in ons DNA”, geeft hij aan. “Wanneer je iets wilt organiseren, en al helemaal als het op korte termijn is, is samenwerken essentieel. Normaal zit iedere organisatie toch een beetje in zijn eigen bubbel, maar nu laten we zien dat we open staan voor elkaar zodat de verschillende letters elkaar ontmoeten. Één plus één is drie!” Doordat de verschillende partijen vaak met elkaar om de tafel zitten, denkt Joost dat er makkelijker gezamenlijk richting de gemeente kan worden gecommuniceerd. Bijvoorbeeld door bepaalde punten te bespreken van de gemeentelijke Regenboogagenda en deze om te zetten naar activiteiten en programma’s. Dat het Queer Film Festival Utrecht bij de start van dit festival betrokken is, vindt hij fantastisch. “Heel goed voor onze zichtbaarheid. Fysiek elkaar ontmoeten is in deze tijd een stuk lastiger, maar door dit festival kunnen we er zijn voor onze achterban.”

Het Queer Film Festival Utrecht geeft tijdens het Rainbow Festival het podium aan de Transcommunity. In samenwerking met The Transketeers wordt vrijdag 9 oktober in het Filmcafe ‘Transman in Beeld’ gehouden, een avond om te laten zien dat het hartstikke oké is als je identiteit niet binnen de hokjes ‘man’ en ‘vrouw’ past. Tijdens deze bijzondere avond zal ook de film ‘Tomboy’ van Céline Sciamma te zien zijn. Zaterdag wordt in Pathé een documentaire over de opkomst van het feminisme getoond inclusief een nagesprek verzorgd door boekwinkel Savannah Bay en zondagmiddag worden in de theaterzaal van de bibliotheek Neude in het Queer Café twee korte films getoond.

Stilstaan waar je met z’n allen voor vecht
Stichting PANN is bekend om z’n lol en gezelligheid. Zo is er elke maand een feest in Tivoli en vindt ieder jaar PANNDORA plaats, dat vorig jaar voor het eerst een outdoor festival was met optredens in het Julianapark. Dat er nu na alle annuleringen toch nog een roze festival wordt gehouden vindt voorzitter Josine Kamperman ontzettend belangrijk. “Het is zo fijn dat we kunnen laten zien dat we er zijn!” De boodschap die het festival meegeeft komt als geroepen vindt ze. “Wat we met het Utrecht Rainbow Festival graag willen uitdragen is dat we als community ondanks onze verschillen toch samen één zijn. Even stilstaan waar je met z’n allen voor vecht.” Het festival biedt dan ook alle gelegenheid om de banden weer aan te halen. PANN werkt overigens al wel vaker samen met bijvoorbeeld studentenvereniging Anteros. “Wij hebben als PANN al een hoop toffe feesten mogen neerzetten”, vertelt ze lachend. Josine heeft veel zin in het festival en is blij dat er met inachtneming van de coronaregels toch nog gelegenheid is om elkaar op te zoeken.
PANN organiseert zaterdag met Anteros een ‘ultimate 80’s workout experience: Let’s get physical’ en op zondag een silent disco met Jong&Out, een onderdeel van COC.

De deelnemende organisaties hebben er zin in; dat blijkt wel. Na veel online meetings en continue schakelen in wat wel en niet mogelijk is, is het ze gelukt een mooi programma neer te zetten. Met alle aandacht, zowel op social media als op tv en de billboards kunnen Utrechters er echt niet omheen dat komend weekend de stad roze kleurt. Kijk voor meer informatie en het actuele programma op www.rainbowfestival.nl

Uiteraard worden tijdens het Utrecht Rainbow Festival alle richtlijnen van het RIVM omtrent het coronavirus gevolgd.

Tekst: Yolande Deuss Circle Communicatie